Suy dinh dưỡng là tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết làm ảnh huởng đến quá trình sống, hoạt động và tăng trưởng bình thường của cơ thể.

1. Thế nào là suy dinh dưỡng?

Suy dinh dưỡng là tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết làm ảnh huởng đến quá trình sống, hoạt động và tăng trưởng bình thường của cơ thể.

Biểu hiện của suy dinh dưỡng là trẻ chậm lớn, có tầm vóc thấp bé hơn trẻ bình thường, dễ mắc bệnh, kém linh hoạt, kết quả học tập cũng bị ảnh hưởng do thiếu các vi chất có liên quan đến sự phát triển của trí não như sắt và iốt. Suy dinh dưỡng trẻ em là tình trạng mắc phải khi mức cung ứng các chất dinh dưỡng thiếu so với nhu cầu sinh lý của trẻ.

Theo số liệu thống kê về tình trạng dinh dưỡng trẻ em của Viện Dinh Dưỡng, năm 2014 có 14,5% trẻ em dưới 5 tuổi nhẹ cân và 24,9% trẻ em dưới 5 tuổi thấp còi. Đáng chú ý là trẻ bị suy dinh dưỡng thể nhẹ và vừa ít được người mẹ, các thành viên khác trong gia đình chú ý tới vì trẻ vẫn bình thường. ở một cộng đồng (xóm, làng, xã) có nhiều trẻ suy dinh dưỡng, ta càng khó nhận biết được vì chúng đều “nhỏ bé” như nhau. Do đó, suy dinh dưỡng trẻ em cần được sự quan tâm của mọi người.

2. Những nguyên nhân thường gặp:

– Cha mẹ thiếu kiến thức nuôi con: trẻ không được bú sữa mẹ, cho ăn dặm không đúng cách, không biết cách lựa chọn thực phẩm phù hợp với trẻ, cho trẻ ăn quá ít lần trong ngày, kiêng khem quá đáng khi trẻ bệnh.

– Trẻ biếng ăn do: Thường xuyên mắc các bệnh lý nhiễm trùng, Chế biến thức ăn không hợp khẩu vị và lứa tuổi của trẻ, Cách chăm sóc trẻ không phù hợp.

– Trẻ em sinh ra trong các gia đình nghèo, không có đủ thực phẩm để ăn.

– Trẻ bị nhiễm ký sinh trùng như giun, sán,…

– Một số nguyên nhân khác ít gặp hơn: trẻ hoạt động quá nhiều, hoặc sống trong môi trường quá nóng, quá lạnh, làm tiêu hao năng lượng nhiều; hoặc trẻ bị bệnh nặng có nhu cầu các dưỡng chất cao mà không được cung cấp tăng cường.

3. Các cấp độ suy dinh dưỡng

Suy dinh dưỡng được chia ra làm 3 mức độ:

– Suy dinh dưỡng độ I – nhẹ cân : Phản ánh sự chậm tăng trưởng trong tình trạng thiếu dinh dưỡng.

– Suy dinh dưỡng độ II – Thấp còi: Biểu hiện của sự chậm phát triển, thiếu về chiều cao theo chuẩn của độ tuổi hoặc một dấu hiệu của sự chậm lớn.

– Suy dinh dưỡng độ III – Gầy còm: Phản ánh tình trạng thiếu dinh dưỡng cấp tính do không lên cân hoặc đang tụt cân.

4. Làm thế nào để biết trẻ bị suy dinh dưỡng?

Theo dõi cân nặng hàng tháng là cách tốt nhất để nhận ra đứa trẻ bị suy dinh dưỡng hay không. Trẻ bị suy dinh dưỡng khi không tăng cân, nhẹ cân hơn đứa trẻ bình thường cùng tuổi.

Ngoài ra trẻ có các biểu hiện rối loạn về dinh dưỡng như: Biếng ăn, Kém linh hoạt hoặc ưa quấy khóc, Chậm tăng cân, chiều cao hoặc đứng cân, chiều cao không tăng thêm liên tục trong 2-3 tháng, rối loạn giấc ngủ (ngủ không yên giấc,giật mình khóc thét khi đang ngủ), rụng tóc vùng chẩm, chậm mọc răng…

Rụng tóc vùng chẩm là 1 trong những dấu hiệu cho biết có thể bé đang bị suy dinh dưỡng.

Ðể phát hiện sớm những biểu hiện này, cha mẹ cần:

– Theo dõi sát chế độ ăn của trẻ: xem trẻ có ăn hết suất và đủ bữa không.

– Quan sát da, cơ, răng, tóc của trẻ xem có những thay đổi như trên đã trình bày.

– Quan sát sự phát triển vận động của trẻ xem có bình thường (lật, ngồi, đứng chựng, đi… có đúng với lứa tuổi).

– Thường xuyên đưa trẻ đến cơ quan y tế để cân, đo chiều cao mỗi 1-2 tháng, điều này giúp phát hiện nhanh chóng tình trạng chậm tăng cân, chậm tăng chiều cao của trẻ.

– Xem trẻ có thường xuyên mắc các bệnh lý nhiễm trùng không.

Tổng hợp